Het leesjaar van de Leesjury zit erop, de prijzen zijn uitgereikt. Rest nog het leukste deel: de winnaars vieren! De jongste leesgroepen doen dat op tientallen lokale feesten. Voor de oudere groepen (12-18 jaar) organiseerde Iedereen Leest een slotmoment tijdens Druk in Leuven. Het werd een dag vol workshops, lezingen, auteurs en illustratoren in de bib van Leuven. Een verslag!
Het is druk in Leuven, letterlijk maar ook figuurlijk, want vier dagen lang waait de boekenliefde door de stad tijdens het gloednieuwe literatuurfestival ‘Druk in Leuven’. Het zijn hoogdagen voor de Leuvense bibliotheek: terwijl vele bezoekers hun wekelijkse portie literatuur inslaan, wordt daar alles in gereedheid gebracht voor het Leesjury-feest dat in de namiddag zal losbarsten.
De affiches hangen net op wanneer de eerste auteurs en illustratoren arriveren, en dat zijn niet de minste: Evy Danckers en Tamara Lodewijckx kaapten met hun boek Eindspel de hoofdprijs in Groep 5 weg. Ze zijn verheugd om hier te zijn. ‘Wij geven les in de B-stroom en normaal moeten we onze leerlingen overtuigen om te lezen’, vertelt Evy. ‘Hier komen de enthousiaste lezers zelf naar ons. Dat voelt wat surreëel aan, maar wij kijken er enorm naar uit om hen te ontmoeten.’
Intussen heeft een grote groep jongeren zich verzameld aan het onthaal. Ze komen helemaal uit Genk, Ninove, Blankenberge en Hasselt om hun favoriete auteurs te zien en workshops te volgen. Ook de lezers uit Oudenaarde arriveren net. ‘Wij waren eigenlijk te laat om in te schrijven, maar na een mailtje bleken we toch welkom. We zijn heel blij om hier te zijn. Dit is ons eerste slotfeest’, zegt hun begeleidster.
Het feest wordt afgetrapt door acteur Dempsey Hendrickx en illustrator Bruno Claeys, die verhalen improviseren in hun voorstelling ‘Verse Onzinsels’. Dat doen ze niet alleen, maar ze schakelen de hulp in van de knappe geesten uit het publiek. ‘Wat is jullie favoriete personage?’, vraagt Dempsey. ‘Sherlock Holmes!’, roept een jongen op de twee rij. Bruno begint te tekenen. ‘En wat ontdekt hij?’ ‘Een sprekende lama!’, klinkt vanuit de zaal. ‘Een dood lijk’, zegt iemand anders. Even later staat op het scherm een detective in een vakantiepark met zwemvijver, Kabouter Wesley en een draak. Wat je met fantasie niet allemaal kan doen.
Een verdieping lager zit Bjorn Van den Eynde aan de signeertafel. Stille waters, het elfde boek uit zijn ‘Team Mortis’-reeks, zat in de selectie van groep 5. Twee zenuwachtige meisjes lopen op hem af. Ze kijken verlegen toe terwijl Bjorn hun boek signeert: ‘Veel plezier met Stille waters, Sterre. Ik hoop dat het een geweldige tocht mag worden.’ Naast hen kijkt een leesgroep uit Brugge naar het feestprogramma. ‘Wij hebben ons niet ingeschreven voor een bepaalde workshop, maar ik weet zeker dat we ons zullen amuseren’, zegt de begeleidster. ‘Er is zoveel te doen!’
Tussen de activiteiten door zijn de kinderen en jongeren welkom bij het drukatelier, waar ze een boodschap kunnen drukken met letters, verf en een drukpers. ‘Als je nog snel iets wilt maken voor Moederdag, dan is dit het moment’, lacht Adinda van Trill. De juryleden kunnen ook een brief schrijven aan hun mama of aan een ander geliefd persoon. Daarvoor helpt auteur Benny Lindelauf (van Hele verhalen voor een halve soldaat, uit de selectie van groep 6) hen op weg. ‘Vanmiddag zullen we stap voor stap een brief schrijven en op het einde heb je een mooi resultaat dat je in een envelop kan steken en aan iemand cadeau kan geven.’ De kinderen rond de tafel krijgen even tijd om na te denken over een ontvanger. ‘Als je alle geld van de wereld had, wat zou je dan kopen voor die persoon?’, vraagt Benny vervolgens. ‘Dat mag je opschrijven in je schriftje.’ Het wordt stil en iedereen is diep in gedachten verzonken. Die gedachten gaan naar mooie plekken, zo blijkt. ‘Ik wil voor Ella een huis met een bib kopen’, zegt een opgewekt meisje. ‘Ik geef aan Heidi een mooie plant’, klinkt het naast haar. Iemand anders wil aan haar papa een magisch drankje tegen de pijn geven. De basis voor een hartverwarmende brief is gelegd.
Bij de workshop van Ruth Erica zit de sfeer ook helemaal goed. Zij koppelde een heuse quiz aan de presentatie over haar boek De boom met de bittere bladeren uit groep 5. Iedereen doet aandachtig mee tot en met de laatste, doorslaggevende ronde. Daarvoor stelde Ruth een afspeellijst samen met liedjes die een link hebben met Rwanda, waar het boek zich afspeelt: een nummer over de hoofdstad Kigali, gezang van het Batwa-volk, een liedje waarin zowel Hutu’s als Tutsi’s meespelen en een nummer in de vloeiende taal Kinyarwanda. ‘Nu laat ik een fragment horen en jullie moeten raden welk liedje het is.’ De luidspreker doet raar, maar de muziek blijkt nog herkenbaar, want vele handen gaan de lucht in. Zo leren de juryleden via klanken en beelden het universum kennen waarin het boek zich afspeelt. Ook in de volgende workshop duiken de kinderen in de wereld van een boek. Samen met Evy Danckers en Tamara Lodewijckx maken ze de fabriek uit Eindspel of het gebouw van hun dromen. Vertrekkend van een tafel vol met scharen, stiften en papier, verschijnen er al snel kastelen, fabrieken en geometrische huizen.
Niet alleen in de workshops kunnen de juryleden de auteurs en illustratoren ontmoeten. De nieuwsgierigen onder hen krijgen ook een sneak preview van het nieuwe werk van de auteurs, zoals Bes Ceyssens. Dit jaar bemachtigde Bes met Avondrood de tweede prijs in groep 6, maar misschien kaapt ze met haar volgende boek wel de hoofdprijs weg. Het manuscript is net onderweg naar haar uitgever. Ook de titel is al bekend: “Hou van mij”, over de invloed van sociale media op het zelfbeeld van jongeren. ‘Als je swipet, zie je allemaal fantastische dingen waar je niet echt gelukkiger van wordt, maar zelfliefde is zó belangrijk’, benadrukt ze.
Voor Amarylis De Gryse is het volgende boek dan weer extra spannend. Haar debuut Varkensribben werd zo goed onthaald – het stond in de selectie van groep 7 en prijkte zelfs op de shortlist van de Bronzen Uil – dat de verwachtingen nu hooggespannen zijn. Het onderwerp van haar volgende boek? ‘Landbouw. Ik combineer mijn schrijfwerk namelijk met een opleiding tot landbouwer’, verklaart ze. ‘Het gaat over een jonge vrouw die met tegenzin terugkeert naar haar geboortedorp op de boerenbuiten voor een begrafenis. Hoe langer ze er blijft, hoe meer ze haar beeld echter moet bijstellen. Er zullen heftige dingen gebeuren, maar meer mag ik nog niet verklappen.’ Nog even in spanning afwachten dus.
De dag wordt afgesloten met een schrijfworkshop van Hilde Van Cauteren. Zij schreef Het sleutelbeengebaar, waarmee ze de selectie voor groep 6 haalde. De bedoeling is dat de kinderen twee personages en een conflict verzinnen: dé basis voor een goed verhaal. Maar eerst deelt Hilde haar geheime tip: ‘Als ik op zoek ben naar nieuwe personages bekijk ik afbeeldingen op internet tot ik iemand zie waarover ik een verhaal wil vertellen.’ Om de deelnemers op weg te helpen, heeft ze enkele foto’s afgedrukt: een meisje met een blauw kapsel, een boos kijkende jongen, een rosse kleuter… ‘Het eerste wat je doet, is een naam verzinnen’, gaat ze verder. ‘Een naam is super belangrijk, want die draagt het hele karakter.’
Een klein uur later is het tijd om af te ronden: zoiets van tijd die snel gaat en je amuseren. En zo is het feest alweer afgelopen, een leesjaar afgesloten. Met een schriftje vol handtekeningen en een hoofd vol boekentips en ideeën gaan de juryleden naar huis. Een van hen is misschien wel de Leesjury-winnaar van de toekomst. Met alle inspiratie die ze vandaag konden opdoen, zou dat in elk geval niet verbazen.